ภาวะการระบาดของโควิด-19 ที่ทวีความรุนแรงขึ้น มาพร้อมกับข้อมูลหลากหลายสายเกี่ยวกับ “วัคซีน” ทำให้เกิดความวิตกกังวลเรื่องความปลอดภัยขึ้นในวงกว้าง โดยเฉพาะคู่แต่งงานที่กำลังวางแผนจะมีบุตร รวมไปถึงคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ ทำให้เกิดคำถามว่า รับวัคซีนโควิด-19 แล้วทำให้มีลูกยากจริงหรือ ? วัคซีนโควิด-19 ส่งผลเสียต่อคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ด้วยหรือเปล่า และคำถามอีกมากมายที่คาใจคุณแม่ทั้งหลาย วันนี้เราจึงจะมาไขข้อสงสัยพร้อมคำแนะนำจาก แพทย์หญิงสิริสุข อุ่ยตระกูล สูตินรีแพทย์เฉพาะทางเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ โรงพยาบาลเจตนิน กัน
คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์มีความเสี่ยงที่จะติดโควิด-19 สูง จริงไหม ?
จากข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐ (Centers for Disease Control and Prevention – CDC) ระบุไว้ว่า ความเสี่ยงโดยรวมของการเจ็บป่วยรุนแรงจากโควิด-19 ของคุณแม่ตั้งครรภ์อยู่ในระดับต่ำ แต่ก็ยังถือว่ามีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับคนที่ไม่ได้ตั้งครรภ์ นอกจากนี้ยังมีปัจจัยที่ส่งผลต่อระดับความเสี่ยงอื่นๆ อีก เช่น มีน้ำหนักเกิน มีโรคประจำตัว ความดันโลหิตสูง เบาหวาน รวมถึงภาวะครรภ์เป็นพิษ ซึ่งอาจทำให้โอกาสที่จะมีอาการรุนแรง ต้องการการรักษาในห้อง ICU ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ รวมไปถึงอัตราการเสียชีวิต นั้นมีระดับสูงกว่าคนปกติ
นอกจากนี้ ข้อมูลยังระบุว่าการติดเชื้อโควิด-19 มีผลต่อการตั้งครรภ์ คือจะส่งผลให้มีโอกาสคลอดก่อนกำหนด มากกว่าคนตั้งครรภ์ที่ไม่ติดเชื้อ อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีข้อมูลพบว่าอัตราความพิการของเด็กที่คลอดเพิ่มสูงขึ้น
วัคซีนโควิด-19 ส่งผลเสียต่อคุณแม่ จริงไหม ?
ปัจจุบันมีวัคซีนป้องกันโควิด-19 หลากหลายยี่ห้อที่ได้ทำการทดลองในสัตว์ที่ตั้งครรภ์ ซึ่งยังไม่พบผลข้างเคียงที่ผิดปกติ เช่น วัคซีนจากโมเดอร์นา (Moderna), ไฟเซอร์ (Pfizer) และจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน (Johnson & Johnson) แต่อย่างไรก็ตาม การศึกษาผลข้างเคียงของวัคซีนในผู้ที่ตั้งครรภ์ค่อนข้างมีข้อจำกัดและยังมีจำนวนไม่มากนัก
“สำหรับความปลอดภัยของวัคซีนโควิด-19 กับการตั้งครรภ์ อยากแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนตัดสินใจ เพื่อประเมินความเสี่ยง หรือความรุนแรงที่เกิดขึ้นหากติดเชื้อ รวมถึงประเมินผลดี ผลเสีย เปรียบเทียบกับอาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการรับฉีดวัคซีน หากพิจารณาแล้วว่าพบว่ามีความเสี่ยงต่อการติดโควิดมากกว่า แพทย์อาจลงความเห็นว่าให้ฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคไว้ก่อน” แพทย์หญิงสิริสุข กล่าวแนะนำ
ถ้ารับวัคซีนโควิด-19 จะทำให้มีบุตรยาก จริงไหม ?
หนึ่งในคำถามสำคัญที่คู่สมรสกังวลคือหากไปรับวัคซีนโควิด-19 แล้ว อาจทำให้มีภาวะมีบุตรยาก อาจเสี่ยงต่อการสูญเสียทารกในครรภ์ หรือทารกในครรภ์จะมีพัฒนาไม่เต็มที่หรือไม่ สำหรับข้อกังวลเหล่านี้ พ.ญ. สิริสุข อธิบายเพิ่มเติมว่า จากข้อมูลการศึกษาหลักการทำงานและประสิทธิภาพความปลอดภัยของวัคซีนโควิดในกลุ่มผู้ที่ต้องการมีบุตร ยังไม่พบว่าการรับวัคซีนส่งผลต่อการเจริญพันธุ์ หรือทำให้มีบุตรยากขึ้น
ฉีดวัคซีนโควิด-19 ไปแล้ว จะวางแผนมีบุตรได้หรือไม่ ?
สำหรับคนที่ฉีดวัคซีนไปแล้ว และต้องการวางแผนสร้างครอบครัว ตามคำแนะนำของ CDC ระบุว่าไม่จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงการตั้งครรภ์หลังได้รับวัคซีนโควิด-19 ชนิดเอ็มอาร์เอ็นเอวัคซีน (mRNA) ได้แก่ วัคซีนของบริษัท Moderna และ Pfizer เนื่องจากตามทฤษฎีแล้ว วัคซีนจะไม่ได้เข้าไปในนิวเคลียสของเซลล์ จึงไม่น่าจะมีการกลายพันธุ์ทั้งในตัวคุณแม่และทารกในครรภ์ หากเกิดการตั้งครรภ์ภายหลังได้รับวัคซีน อย่างไรก็ตาม แพทย์หญิงสิริสุขได้แนะนำเพิ่มเติมว่าสำหรับคู่สมรสที่มีแผนตั้งครรภ์หลังจากได้รับวัคซีน ควรเข้ามาพบสูตินรีแพทย์เพื่อปรึกษาและให้คำแนะนำอย่างใกล้ชิด
คุณแม่ที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร สามารถฉีดวัคซีนโควิด-19 ได้หรือไม่ ?
การศึกษาของ CDC ให้ข้อมูลว่า ยังไม่มีการศึกษาที่แน่ชัดในกลุ่มคุณแม่ที่ให้นมบุตร รวมถึงทารกที่ได้รับนมจากมารดาที่ฉีดวัคซีน หรือลักษณะน้ำนมของผู้ที่รับการฉีดวัคซีน แต่เนื่องจากลักษณะของวัคซีนป้องกันโควิด-19 เป็นการเพิ่มภูมิคุ้มกันภายในร่างกาย จึงไม่น่าจะเกิดความเสี่ยงจากการฉีดวัคซีน
ขณะเดียวกัน องค์การอนามัยโลก (WHO) ให้คำแนะนำว่า เพื่อรอผลศึกษาจากงานวิจัยที่แน่ชัด มารดาที่ให้นมบุตรและไม่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อโควิด-19 ควรชะลอการฉีดวัคซีนออกไปก่อนจนกว่าจะพ้นช่วงให้นมบุตร ส่วนผู้ที่อยู่ในช่วงให้นมบุตรและมีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อโควิด-19 ให้คำนึงถึงประโยชน์ที่ได้จากวัคซีนกับความเสี่ยงของวัคซีน โดยสามารถเข้ารับการฉีดวัคซีนได้โดยปรึกษาสูตินรีแพทย์ก่อนตัดสินใจ
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 02-655-5300 หรือติดต่อเจ้าหน้าที่ให้คำปรึกษาของโรงพยาบาล ผ่านแบบฟอร์มการติดต่อทางเว็บไซต์ คลิก
