ใครจะนึกว่ามหาวิทยาลัยชื่อดังอย่าง NYU, USC เป็นต้น จะเปิดสอนวิชาที่เกี่ยวกับนักร้องคนดังในแง่วิชาการอย่างเป็นเรื่องเป็นราว เริ่มตั้งแต่ แฮรี่ สไตลส์ นักร้องเพลงป๊อปที่กำลังขึ้นหม้ออยู่ในเวลานี้ ตามด้วยนักร้องคนอื่นๆที่มีแฟนคลับมากเป็นพิเศษ เพื่อจะวิเคราะห์เจาะลึกในฐานะที่พวกเขาเป็น ‘ปรากฏการณ์ทางสังคม’ ที่มอบบทเรียนให้กับนักเรียนได้เป็นอย่างดี
แฮรี่ สไตลส์ ใน TXST
ด้วยผลงานและความทรงอิทธิพลของ แฮรี่ สไตลส์ ศิลปินไอดอลช่ือดังชาวอังกฤษ ทำให้ Texas State University ในสหรัฐอเมริกากำลังจะเปิดสอนทุกเรื่องราวเกี่ยวกับ แฮรี่ สไตลส์ เป็นแห่งแรกในโลก
ศาสตราจารย์ ดร. หลุย ดีน บาเลนเซีย ซึ่งจบปริญญาเอกทางด้านประวัติศาสตร์ยุโรปสมัยใหม่ทั้งตอนต้นและตอนปลาย วิชาที่เขาศึกษาเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมที่แปลกต่าง (Counterculture) ที่ส่งผลต่อสังคมโดยรวมอย่างไร และเขากำลังจะเปิดสอนวิชาชื่อว่า ‘แฮรี่ สไตลส์และลัทธิคนดัง : ตัวตน อินเทอร์เน็ต และวัฒนธรรมป๊อปของยุโรป
ทวีตของศาสตราจารย์บาเลนเซียซึ่งได้กลายเป็นไวรัล ใจความว่า “ที่จริงแล้วสาเหตุที่ทำให้คอร์สนี้ได้รับความสนใจจากคนทั้งโลก นั่นหมายความว่าผมอาจจะรู้อะไรบางอย่างเกี่ยวกับวัฒนธรรมคนดังว่าทำงานอย่างไร ผมอยากให้นักเรียนไม่เพียงแต่เรียนประวัติศาสตร์ร่วมสมัย แต่ยังได้เรียนทักษะที่พวกคนดังใช้ อย่างเช่นการจัดการแคมเปญจน์ทางโซเชียลมีเดียให้เป็นประโยชน์”
ศ.บาเลนเซียเขียนหนังสือออกมาแล้ว 2 เล่ม และเล่มที่ 3 ที่เขากำลังเขียนจะเกี่ยวกับ ‘ความเป็นชาย แฟนด้อมออนไลน์ และนักดนตรีอังกฤษชื่อแฮรี่ สไตลส์’ “ผมอยากให้นักเรียนรู้สึกรักตัวเองหลังจากเลิกคลาสแล้ว เช่นเดียวกับแฟนเพลงของแฮรี่หลังจบคอนเสิร์ต”
วิชานี้ถูกบรรจุในหลักสูตรปริญญาตรี Hons ของ Texas State University ซึ่งไม่จำเป็นต้องเรียนเอกประวัติศาสตร์ก็ได้
Beyonce 101 ก็มี
วิชาเกี่ยวกับแฮรี่ สไตลส์ ไม่ใช่วิชาแรกที่สอนเกี่ยวกับนักร้องเพลงป๊อปในระดับมหาวิทยาลัย เพราะยังมีวิชาเกี่ยวกับบียอนเซ่ในมหาวิทยาลัยอย่าง University of Victoria และ University of Waterloo ที่แคนาดามาแล้ว
เมลิสา แอฟดีฟ อาจารย์ประจำ University of Victoria ซึ่งเพิ่งสอนวิชานี้เป็นครั้งแรกเมื่อเดือนมกราคม 2015 บอกว่า “ฉันคิดว่าบียอนเซ่เป็นศิลปินที่นักเรียนของเราซึ่งอยู่ในวัย 20 กว่าสามารถเข้าถึงได้ บียอนเซ่มีส่วนร่วมในชีวิตของพวกเขาแทบจะทุกมิติ”
คอร์สเริ่มต้นด้วยการเรียนเกี่ยวกับดนตรีตั้งแต่การวิเคราะห์มิวสิควีดิโอ เรื่องไปจนถึงเรื่องสตรีนิยม และวิชาที่เกี่ยวกับเพศสภาพ รวมทั้งเส้นทางอาชีพของบียอนเซ่ ตั้งแต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของเกิร์ลกรุ๊ป Destiny’s Clild จนกระทั่งเป็นศิลปินเดี่ยว
“บียอนเซ่เป็นศิลปินที่มีส่วนร่วมในวัฒนธรรมต่างๆ เธอทั้งแสดงภาพยนตร์ ใช้โซเชียลมีเดียไม่ได้ขาด บียอนเซ่จึงเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจมาก”
และเธอยังเป็นคุณแม่ที่สื่อมวลชนให้ความสนใจ ต่างจากวิชาเพศสภาพและประสิทธิภาพ (Gender and Performance) ที่สอนในภาควิชาการละครและการสื่อสารวาทวิทยาที่ University of Waterloo ซึ่งเน้นที่อัลบั้มภาพชื่อบียอนเซ่ การวิเคราะห์วิดีโอ และประสิทธิภาพทางการแสดง ในการที่เธอเป็นทั้งนางแบบ เป็นเฟมินิสต์ และเสริมด้วยทฤษฎีการเหยียดผิวที่ปรากฏในบริบทผลงานของเธออีกด้วย
วิชาสังคมวิทยาเกี่ยวกับเลดี้กาก้า
University of South Carolina ก็มีวิชาทางสังคมวิทยาที่เกี่ยวกับชีวิต งานและชื่อเสียงของเลดี้กาก้า สอนโดยศาสตราจารย์แมทธิว ดีเฟลม ซึ่งเป็นแฟนเพลงของเธอ เขาไปชมคอนเสิร์ตของเลดี้กาก้ามากถึง 30 หนด้วยกัน
ที่ผ่านมานักสังคมวิทยาผู้นี้ศึกษาเกี่ยวกับการต่อต้านการก่อการร้าย การทำงานของตำรวจในประเทศต่างๆ การควบคุมการเกิดอาชญากรรม และเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ต
“เราจะมองเลดี้กาก้าในฐานะปรากฏการณ์ทางสังคม ที่ไม่ใช่บุคคล และไม่ใช่ในแง่ของดนตรี เพราะจะมีเฟซบุ๊คของใครที่มีคนติดตาม 10 ล้านคน และตามทวิตเตอร์อีก 6 ล้านคน ถ้านี่ไม่ใช่ปรากฏการณ์แล้วจะเรียกว่าอะไร”
การศึกษานี้ยังคงให้ความเคารพดนตรี วิดีโอ แฟชั่น และความสุนทรีย์อื่นๆ แต่จะวิเคราะห์กลยุทธทางธุรกิจและการตลาด บทบาททั้งเก่าและใหม่ของสื่อ แฟนคลับ การแสดงสด วัฒนธรรมเกย์ ศาสนา และการเมือง เพศและเพศสภาพ เมืองนิวยอร์กและฮอลลีวู้ด
ศ.ดีเฟลมยังบอกอีกว่า เขาเริ่มสนใจเลดี้กาก้าตอนที่เธอร้องเพลงในทีวีเมื่อปี 2009 และเตือนนักศึกษาว่า ‘ถ้าใครไม่ชอบเลดี้กาก้า ก็อย่าลงเรียนวิชานี้’
เทย์เลอร์ สวิฟท์ ก็ไม่ตกขบวน
Clive Davis Institute ที่ New York University ก็มีวิชาเกี่ยวกับเทย์เลอร์ สวิฟท์ ซึ่งสอนโดยบริททานี สปานอส แฟนเพลงของโรลลิงสโตน โดยศึกษาเกี่ยวกับพัฒนาการของเทย์เลอร์ สวิฟท์ ในแง่ของการเป็นผู้ประกอบการดนตรีที่มีความสร้างสรรค์
งานของเธอเป็นลูกผสมระหว่างดนตรีป๊อปกับคันทรี่ การเป็นวาทกรรมระหว่างวัยเยาว์กับการเป็นเด็กสาว การเมืองเรื่องสีผิวในดนตรีป๊อปร่วมสมัย ซึ่งปรากฏว่ามีนักเรียนลงชื่อสมัครเรียนยาวเป็นหางว่าว แถมสวิฟท์ยังมาพูดให้นักเรียนทั้งห้องฟังอีกด้วย
คอร์สดังกล่าวจะเริ่มจากการถอดรื้อตัวตนของสวิฟท์ ด้วยการศึกษาเพลง และวาทกรรมในที่สาธารณะของเธอ เพื่อเติบโตขึ้นเป็นศิลปินและคนดังไปพร้อมๆกัน ผ่านการอ่าน การบรรยาย การวิเคราะห์วัฒนธรรมและการเมืองของเด็กสาวในดนตรีป๊อป แฟนคลับ สื่อ สีผิว
และอำนาจของภาพลักษณ์ของเธอ และคนที่ประสบความสำเร็จมาก่อนเธอ กับคนที่ประสบความสำเร็จตามหลังเธอ รวมทั้งเรื่องลิขสิทธิ์ทางปัญญาและการเป็นเจ้าของ ตลอดจนความเป็นอเมริกัน และผลกระทบของโซเชียลมีเดียในอุตสาหกรรมดนตรีป๊อป
สปานอสซึ่งเป็นศิษย์เก่า NYU ให้เหตุผลที่เธอสร้างวิชานี้ขึ้นมาว่า “ฉันเคยศึกษาเกี่ยวกับเทย์เลอร์ สวิฟท์มาตั้งแต่ตอนที่เริ่มเป็นนักข่าวสายดนตรีใหม่ๆ และเป็นแฟนเพลงตัวเอ้ของเธอด้วย ฉันจึงรู้สึกเป็นเกียรติอย่างมากที่ได้แชร์ความรู้เกี่ยวกับสวิฟท์กับน้องๆนักเรียนหัวกะทิ ฉันหวังว่าพวกเขาจะได้ความรู้ติดตัวไปไม่น้อยไปกว่าตอนที่ฉันเรียนเรื่องคนดังอย่างวิเวียน โกลด์แมน กับศาสตราจารย์ไคลฟ์ที่ NYU นี่เหมือนกันค่ะ”
ที่มา : townandcountrymag.com; billboard.com; bbc.com; variety.com