“เราเป็นโรคชอบเจาะเวลาหาจิ๋นซี (ฮ่องเต้) ชอบรู้เรื่องความเป็นมานู่นนี่ เพราะเรารู้สึกว่าของอย่างหนึ่งถ้ามันมีสตอรี่ความเป็นมา มันจะทำให้มีคุณค่ามากขึ้น” คำอธิบายความชอบเดินทางไปในที่ที่มีตำนานและเรื่องเล่าของคุณแหวนแหวน-ปวริศา เพ็ญชาติ สาวสวยตาหวานผู้รักความเป็นไทย ด้วยการนำผ้าไหมไทยสู่สายตาชาวโลก ล่าสุดเธอใส่ชุดผ้าไหมมัดหมี่ไทยไปต่างประเทศ ชาวต่างชาติก็มาขอถ่ายรูปอย่างนับไม่ถ้วน
คุณแหวนแหวนเป็นสาวมากความสามารถที่รับบทบาทหน้าที่ทั้งนักธุรกิจกระเบื้อง Durages ของครอบครัว เจ้าของแบรนด์เครื่องหนัง Pava ที่มีวัสดุผ้าไหมเป็นหลัก แถมเรายังเห็นหน้าค่าตาในโทรทัศน์อยู่บ่อยครั้งอีก เธอบอกกับเราว่าส่วนใหญ่ที่ไปภาคอีสานเพราะธุรกิจเป็นหลัก แต่พักหลังๆที่ได้รู้จัก ‘ผ้าไหมมัดหมี่’ ของสุดรักสุดหวง สิ่งแรกที่ทำให้เธอนึกถึงภาคอีสาน เธอจึงเดินไปภาคอีสานบ่อยขึ้น การเดินทางไปตามสถานที่ที่ตำนานและเรื่องเล่าของเธอจะเป็นอย่างไร ไปติดตามกัน
ผ้าไหมมัดหมี่ที่มีมานานหลายร้อยปี
อย่างที่เราเกริ่นไว้ข้างบนแล้วว่าสิ่งแรกที่คุณแหวนแหวนนึกถึงภาคอีสานคือ ผ้าไหมมัดหมี่ พร้อมกับให้เหตุผลว่าเป็นภาคที่มีการทอผ้าไหมเยอะมาก และยังเป็นถิ่นดั้งเดิมที่มีการทอผ้าไหมมัดหมี่มาตั้งแต่อดีตเป็นหลายร้อยปีแล้ว
“จริงๆ ผ้าไทยมีหลากหลายแบบ มีทั้งผ้าไหมแพรวา ผ้ายกดอก ผ้าขิด แต่ตัวแหวนเองชอบผ้าไหมมัดหมี่ ชอบความพลิ้วไหวของลายที่ beyond imagination โดยเฉพาะหมี่กะเทย มีความครีเอทีฟ มีความละเอียด แล้วเขาจะเล่นสีสันแปลกๆ แล้วที่ตลกคือตอนแรกแหวนข้องใจว่าทำไมเรียกหมี่กะเทย เลยถามแม่แก้ว (คุณแม่ของณเดชน์ คุกิมิยะ) ผู้แนะนำให้แหวนไปดูผ้าที่ขอนแก่น เขาก็บอกกะเทยทำจริงๆ ทำมา 50 – 60 ปีแล้ว
“ที่บ้านของแม่แก้วซึ่งเป็นคนขอนแก่น ก็เคยทอผ้าไหมมาก่อน หลายคนไม่รู้ว่าจริงๆ บ้านณเดชน์เริ่มมาจากการทอผ้าไหม เพราะคุณแม่บอกว่า การเพาะปลูกไม่ได้เติบโตเท่าที่ควร ชาวบ้านก็เลยทอผ้าไหม แม่แก้วทอผ้าไหมเยอะมากและรักผ้าไหมมาก เลี้ยงหนอน ทำครบวงจรตั้งแต่เด็กๆ เลยเป็น ไปดูการผลิต ไปหาผ้าสวยๆ อยากได้ลายไหน ก็คือบอกแม่แก้ว”
“อีกจังหวัดที่ขึ้นชื่อคือ อุดรธานี ซึ่งทั้งอุดรธานีและขอนแก่นจะมีผ้าไหมมัดหมี่ เพราะว่าเป็นซิกเนเจอร์ของต่างจังหวัด อย่างที่อุดรก็มีคุณแม่น้องเดียน่า ฟลิโป ซึ่งก็ทำผ้าไหมมาแต่สาวๆ ตั้งแต่รุ่นพ่อรุ่นแม่ ทุกวันนี้ก็ยังทอผ้าไหมขายอยู่ที่ตลาดนาข่า มีชุมชนนาข่า เป็นศูนย์รวมของชาวบ้านทอผ้าไหม ส่วนใหญ่คนทอผ้าไหมที่นี่และคนอำเภอชนบทที่ขอนแก่นคือทำมาหลายรุ่นชั่วอายุคนแล้ว สืบทอดกันมา แต่ว่าก็จะมีจังหวัดอื่นๆ ภาคอีสาน สกลนคร บุรีรัมย์ สุรินทร์ มหาสารคามก็มีผ้าไหมมัดหมี่ที่ขึ้นช่ือ ปีนี้ก็ตั้งใจว่าจะไปจังหวัดอื่นๆ บ้าง”
ผ้าไหมลายจระเข้กับวิธีลอกลายน่ารักๆ จากชาวบ้าน
เนื่องจากคุณแหวนแหวนต้องออกตามหาผ้าไหมเพื่อทำกระเป๋าแบรนด์ Pava ของตัวเอง จึงทำให้เธอเสาะหาผ้าไหมลายใหม่ๆ อยู่ตลอดเวลา ล่าสุดคุณแหวนแหวนได้ขอให้ชาวบ้านทำลายจระเข้ให้แต่เธอกลับต้องเจอความน่ารักของชาวบ้านที่สเน่ห์อีกอย่างหนึ่งของคนไทยในทุกๆ ภาคที่คุณแหวนแหวนประทับใจ
“จริงๆ แล้วคนไทยฝีมืองานคราฟต์เก่งมาก คุณภาพของดีหมด แต่ดีไซน์ยังเป็นลายพื้นฐาน ทาง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เลยแนะนำว่าลองทำลายจระเข้ไหม อาจารย์ที่ม.เกษตรก็ไปช่วยวางแบบก็เลยออกมาเป็นผืนนี้ แต่ตอนนี้มันสวยขึ้นแล้ว เราก็เลยบอกส่งมาเรื่อยๆ นะ เราก็หาลายงูอยู่นะ ก็ส่งแบบไปให้ชาวบ้าน ก็อยากให้มีคนน่าจะชอบ เราอยากให้ผ้าไหมมีลูกเล่นในตัว ฟังอาจารย์เล่าตลกมาก เขาจับจระเข้ตัวเป็นเป็น มัดปาก เอากระดาษทาบลายแล้วฝนสี เป็นการก๊อปปี้ลายจระเข้จริง เราแวบว๊ายตายละ ชาวบ้านเขามีความน่ารักแบบเขา เป็นเราคงใช้ดิจิตอลพรินต์”
อีสานรสแซ่บ
แน่นอนว่าอีสานเป็นภาคที่ขึ้นชื่อด้านอาหารรสแซ่บ ทั้งส้มตำปลาร้าเอย ยำไข่มดแดงเอย นี่ยังไม่รวมอาหารแปลกๆ ที่คนภาคอื่นๆ อาจจะไม่ค่อยกินกันเช่น เมนูคางคก กบ อึ่งอ่าง แต่ใครละจะรู้ว่าสาวชาวเมืองหลวงจ๋าอย่างคุณแหวนแหวนจะลองกินเมนูเหล่านี้มาแล้ว
“จริงๆ แล้วแหวนเป็นคนชอบกินอาหารไทยทุกประเภทเลยนะ เหนือ ใต้ ออก ตก แต่ชอบสุดๆ เลยอีสาน ชอบมาก ปลาร้าเอย ไข่มดแดง กินหมดเลย คือจะไปอีสานค่อนข้างบ่อย ด้วยเรื่องงาน ธุรกิจครอบครัว กระเบื้องด้วย ผ้าไหมก็ต้องไปหาที่อีสาน สิ่งแรกที่แลนดิ้งปุ๊บคือไปกินส้มตำปลาร้าก่อนเลย มีร้านอาหารอยู่ในตลาดประตูน้ำขอนแก่น หลายคนไม่ค่อยรู้ พอดีไปทำงาน แล้วพักแถวน้ันก็ได้กินส้มตำเป็นอาหารเช้า อร่อยมาก อีกร้านที่รักมากคือ ร้านเตี๋ยวเซ้งที่ขอนแก่น เป็นร้านก๋วยเตี๋ยวที่อร่อยที่สุดในประเทศไทย อร่อยมาก”
“เมนูแปลกสุด แม่แก้วให้กินอึ่งอ่าง รสชาติเหมือนไก่ คางคก เขียด กินเสร็จเพิ่งรู้ว่ามันคืออะไร ตายแล้วฉันกินกบ แล้วอย่างดักแด้ ตัวไหม เขาเอาไปต้มแล้วเอาตัวมากิน เราก็สงสาร แม่แก้วบอก ‘พอแม่กินมันเรียบร้อย แม่ต้องไปทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้หนอน แผ่เมตตาให้’ และไม่ใช่แม่แก้วคนเดียวนะ ชาวบ้านหลายคนก็ทำกัน”
สถานที่ท่องเที่ยวอันเป็นตำนานในภาคอีสาน
“อีสานมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากมาย ภูมิประเทศ ธรรมชาติ วัดวาอาราม พระธาตุก็สวย คือไปขอนแก่นก็จะมีฟอสซิลไดโนเสาร์ ลงมาจากเครื่องบินก็เจอไดโนเสาร์ตัวสีฟ้า แต่ที่แหวนชอบมากเลยคือทะเลบัวแดง ที่อุดรธานี สวยมาก เป็นหนึ่งในสถานที่ที่ต้องไปถ่ายรูปในประเทศไทยเลยก็ว่าได้ แต่ต้องไปเช้าๆ หน่อย ไปสายๆ หุบหมดแล้ว แถวนั้นก็จะมีโรงแรมที่พักสะดวกสบาย แหวนว่ามันเป็นภาพไอคอนิกภาพหนึ่งของอีสานเลย สวยมากจริงๆ อย่างคำชะโนดก็ชอบ มีตำนาน ซึ่งเป็นอีกหนึ่งแห่งที่แหวนชอบ เพราะแหวนชอบอะไรที่เป็นตำนาน มีเรื่องเล่า มีความเป็นมา
“บ้านเชียงก็เป็นอารยธรรมที่มีความเป็นมา ไปมาแล้วดีมาก คือเราเรียนมาตั้งแต่สมัยเรียนตั้งแต่เด็กๆ เครื่องชามรามไห แล้วเราก็ได้ไปดูจริงๆ ก็รู้สึกทึ่งมากๆ โดยส่วนตัวทำธุรกิจเซรามิกด้วย กระเบื้องทั้งหลายแหล่ เราจะรู้สึกชอบป็นพิเศษ เราเป็นโรคชอบเจาะเวลาหาจิ๋นซี ชอบรู้เรื่องความเป็นมานู่นนี่ เพราะเรารู้สึกว่าของอย่างหนึ่งถ้ามันมีสตอรี่ความเป็นมา มันจะทำให้มีคุณค่ามากขึ้น แล้วอีสานเป็นอารยธรรมความเป็นมาที่น่าสนใจเป็นล้านๆ ปี”
เทศกาลอันเป็นเสน่ห์ของภาคอีสาน
“แหวนไปงานแห่เทียนพรรษา กฐิน และเคยไปงานบั้งไฟพญานาคตอนเด็กๆ ก็สวยงาม เรารู้สึกชาวบ้านทุกคนร่วมใจ ซึ่งเป็นความน่ารักของคนอีสาน เวลาเขาทำตกแต่งรถ คือไม่ได้มีการจ้าง ทุกคนมาด้วยใจจริงๆ เหมือนงาน flower festival ของต่างประเทศ และอีกอย่างไปกฐิน แม่แก้วจะชวนไปงานกฐินของณเดชน์และญาญ่าทุกปี แล้วเขาก็จะมีแห่เกวียน ชาวบ้านแต่งรถกันเป็นอาทิตย์
นั่งประดับดอกไม้ ได้เห็นความละเอียดและงานฝีมือของคนไทย ความเป็นศิลปิน ความคิดสร้างสรรค์ของคนในท้องถิ่น ชาวบ้านทำด้วยมือจริงๆ แล้วทุกคนร่วมมือจริงๆ เราเห็นก็ชื่นใจ แล้วทุกคนทำได้สวย ทำรถเกวียนด้วยลายผ้าไหมมัดหมี่ เห็นแล้วกรี๊ด อยากจะสตาฟไว้แบบนี้ ทุกอย่างที่เห็นเทศกาลทั้งหมดนี้แหวนว่ามันเป็นงานศิลปะทั้งหมด คนอีสานมีศิลปะในหัวใจเยอะมาก”
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย https://www.tourismthailand.org/