นับเป็นเวลากว่า 15 ปี แล้ว ตั้งแต่พุทธศักราช 2550 ที่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทาน ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ซึ่งทรงบันทึกไว้ระหว่างการเสด็จพระราชดำเนินไปยังสถานที่ต่างๆ ให้สมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ นำมาจัดแสดงเป็นนิทรรศการเผยแพร่ความรู้ให้นิสิต นักศึกษา ตลอดจนให้ประชาชนทั่วไปได้ชื่นชมพระอัจฉริยภาพด้านการถ่ายภาพ
และในปีนี้ แม้ทั่วโลกจะต้องเผชิญกับวิกฤติโรคระบาด ‘ไวรัสโควิด-19’ ส่งผลให้การใช้ชีวิตของผู้คนต้องปรับเปลี่ยนสู่วิถีใหม่ เพื่อความอยู่รอดและปลอดภัย แต่พระองค์ก็ยังคงพระราชทานภาพถ่ายฝีพระหัตถ์เพื่อจัดแสดงอย่างต่อเนื่อง พร้อมทรงถ่ายทอดเรื่องราวต่างๆ ผ่านเลนส์ในหัวข้อที่สอดคล้องกับสถานการณ์ ภายใต้ชื่อ ‘ธรรมดาแบบใหม่ : New Normal’
ในพิธีเปิดนิทรรศการ ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ประจำปี 2564 อย่างเป็นทางการ ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เมื่อเร็วๆ นี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเผยแรงบันดาลพระราชหฤทัยในการบันทึกภาพประจำปี 2564 ผ่าน 10 ภาพไฮไลต์ดังนี้
1.ภาพ ‘เดินการกุศล’
ที่ทรงถ่ายในงานเดินการกุศลของโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี “เป็นงานที่ไม่ใช่แค่เดินออกกำลังกายกันเฉยๆ แต่มีอาหารการกิน สร้างความสุขเล็กๆ น้อยๆ ให้กับทุกคน”
2.ภาพ ‘อาหารเช้า บ้านสัมมากร เชียงใหม่ ปลาท่องโก๋ปั้นเป็นรูปช้าง’
“ปาท่องโก๋เจ้านี้นอกจากมีรูปช้าง แล้วยังมีรูปไดโนเสาร์ และรูปอื่นๆ ตามแต่เจ้าของร้านจะจินตนาการ ส่วนรสชาติก็อร่อยด้วย”
3.ภาพ ‘ดูการเกี่ยวข้าวที่นา โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า’
“ภาพต่อมาก็เป็นภาพงานประจำปีของโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าเช่นกัน ในเรื่องของการเกษตรทางโรงเรียนนายร้อยฯ จะจัดงานขึ้น 2 ครั้งต่อปี คือกิจกรรมดำนาและเกี่ยวข้าว นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมอื่นๆ ที่เสริมขึ้นมา ทำให้คนที่ทำงานด้านการเกษตรได้พบปะกัน รวมไปถึงให้นักเรียนนายร้อยได้เรียนรู้งานด้านการเกษตร เมื่อก่อนเราจะมีแต่โรงสีผลผลิตทางการเกษตรและการแปรรูป ตลอดจนนักเรียนโรงเรียนอื่นๆ ที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงได้มาเรียนรู้ดูงานด้วย”
4.ภาพ ‘ดร.สุเมธ สัก 9 คน นับไม่ถ้วน’
ที่ทรงถ่ายภาพ ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ซ้อนๆ กันไว้อย่างเป็นเอกลักษณ์ทุกๆ ปี ถือเป็นอีกหนึ่งภาพไฮไลต์ของนิทรรศการภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พร้อมตรัสถามผู้ฟังในห้องออดิทอเรียมว่า “ในภาพนี้มีดร.สุเมธกี่คน” และน่าเสียดายที่ปีนี้ดร.สุเมธไม่ได้เดินทางมาที่งานเปิดนิทรรศการด้วย เนื่องจากติดภารกิจอยู่ที่ออฟฟิศพระราม 8 แต่ด้วยเทคโนโลยีล้ำสมัย พระองค์จึงทรงถ่ายภาพดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ผ่านโปรแกรม Zoom เป็นการใช้ชีวิตวิถีใหม่อย่างแท้จริง
5.ภาพ ‘บันทึกอาการเจ็บมือ’
“เป็นภาพที่ค่อนข้างประหลาด คือเป็นภาพที่เขียนบันทึกไว้หลังการไปพระราชทานปริญญาบัตร เป็นจังหวะที่เราหงายมือไปถูกับโต๊ะที่เขากั้นไว้ด้านหน้า จนกระทั่งผ่านไป 4 วัน เสร็จงาน ปรากฎว่า มือเป็นรอยแดงและเจ็บมาก จึงวาดรูปเอาไว้เป็นที่ระลึก พร้อมจดรายละเอียดอาการ หากเกิดกรณีนี้ขึ้นอีก แต่ภายหลังก็ไม่มีอาการเจ็บมือจากการพระราชทานปริญญาบัตรอีกเลย เพราะใช้ทั้งยาไทยและยาฝรั่ง จนอาการค่อยยังชั่ว และหายเป็นปกติในที่สุด”
6.ภาพ ‘ห้องนอนบนหอสมุด’
“ภาพต่อมาเป็นอีกหนึ่งการเจ็บป่วยหลังสุนัขวิ่งชน จนล้มขาหักสองขา ทำให้ต้องย้ายเรือนจากหลังเดิม ที่ทำการซ่อมแซมด้วย ไปนอนที่หอสมุด ภายในเป็นที่วางของ ก็ต้องยกออกหมด แล้วยกเตียงพยาบาลมาไว้ มีที่โหนตัว เพราะตอนนั้นลุกไม่ขึ้น รวมถึงเครื่องมือใหม่ๆ ตื่นตาตื่นใจที่ต้องใช้ ภายหลังถอดออกทีละอย่างสองอย่าง เมื่ออาการป่วยดีขึ้น และตอนนี้ไม่ต้องใช้เครื่องช่วยเดินต่างๆ แล้ว สามารถกลับมาเดินได้เป็นปกติ”
7.ภาพ ‘ประพจน์อุ้มใบตอง’
พร้อมกันนี้ทรงไม่ลืมภาพของเจ้าประจำอย่าง ‘คุณใบตอง’ แมวทรงเลี้ยงในพระองค์ “ใบตองอยู่ที่เรือนริมน้ำ ภาพนี้เขาคงแปลกใจที่ทุกคนหายไปหมด เพราะต่างก็ย้ายไปที่หอสมุด เขาเดินมาดูบ้าง ด้วยอาการหงอยๆ ไม่ร่าเริงเหมือนเดิม”
8.ภาพ ‘พี่ (ตะพาบ) คาบขนมปังบนแพ’
“ตอนไม่สบายได้เห็นสมาชิกที่อยู่ในน้ำมากขึ้น เพราะแต่ก่อนเดินผ่าน ไม่มีเวลาดู ไม่มีเวลาคิดพิจารณา พอตอนป่วยนั่งดูเต่าดูตะพาบขึ้นไปกินอาหารบนแพ ดูปลาในน้ำ และก็มีตัวเงินตัวทอง ที่คนสวนบอกว่ามีมากเกินไป ให้เอาไปปล่อยที่อื่นบ้าง ก็รู้สึกคิดถึงเขาเหมือนกันนะ ทุกคนจึงปลอบใจว่า ไม่ต้องเป็นห่วง เพราะว่ายังมีอีกเพียบเลย”
9. ภาพ ‘อู๊ดดี้กับแอ๊ดดี้’
“และยังมีอู๊ดดี้กับแอ๊ดดี้ ที่มองทีไร หน้าตาท่าทางเหมือนกันหมดเลย จำไม่ได้ว่านี่ คืออู๊ดดี้หรือแอ๊ดดี้ เดิมทีได้มาจากนครปฐม คนที่ให้เขาบอกว่า เป็นหมูแคระ และตัวจะใหญ่ที่สุดหนักประมาณ 30 กิโลกรัม ตอนเเรกอุ้มสองตัวพร้อมกันได้ อยู่ไปอยู่มากลายเป็นหนักตัวละ 150 กิโลกรัม แต่ใครๆ ก็บอกหนักมากกว่า 150 กิโลกรัมนะ แต่เครื่องชั่งของเรา ชั่งได้แค่ 150 ก็เลยต้องเชื่อว่าเป็น 150 ไปก่อน ทั้งๆ ที่ไม่ได้รับประทานอะไรมาก กินแต่ผักผลไม้ แต่ทำไมโตขึ้นว่องไวขนาดนั้น เขาเป็นหมูที่เชื่องและอารมณ์ดีมาก แต่เวลาอยู่กับหมาแล้ว หมาจะกลัวนะ” พระองค์ทรงเล่าเรื่องด้วยความสำราญพระราชหฤทัย จนผู้ฟังต่างก็ขำตามกันใหญ่
10.ภาพ ‘พระนอน วันโพธิ์’
“พอออกไปได้ก็พยายามออกไปตามที่ต่างๆ ภาพนี้ไปที่วัดโพธิ์หรือวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วันนั้นเป็นงานฉลองเกี่ยวกับเรื่องฤาษีดัดตน แต่ว่าถือโอกาสเข้าไปถ่ายพระนอนด้วย”
พร้อมกันนี้ภายหลังทรงบรรยายจบ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี รับสั่งเชิญชวนทุกท่านไปชมนิทรรศการ ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ประจำปี 2564 บริเวณชั้น 9 และถ่ายภาพกันได้ตามสบาย ซึ่งประกอบไปด้วย ภาพแขวนผนัง จำนวน 140 ภาพ ภาพวาดการ์ตูนฝีพระหัตถ์ จำนวน 246 ภาพ Art wall จำนวน 12 ภาพ โดยแต่ละภาพที่นำมาจัดแสดง นอกจากเป็นภาพที่สวยงามทรงคุณค่าทางศิลปะการถ่ายภาพแล้ว ยังสะท้อนให้เห็นถึงมุมมองจากสายพระเนตรที่ทรงถ่ายทอดเรื่องราวผ่านภาพถ่าย อีกทั้งยังให้ข้อคิดเตือนใจในแง่มุมต่างๆ อีกด้วย
สามารถเข้าชมภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ตั้งแต่วันนี้ ไปจนถึงวันที่ 3 เมษายนนี้ (หยุดทุกวันจันทร์) เวลา 10.00 น. – 19.00 น. ณ ห้องนิทรรศการ ชั้น 9 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (สี่แยกปทุมวัน)