เนื่องในโอกาสมหามงคลที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ ๗ รอบ ในวันที่ ๑๒ สิงหาคม ๒๕๕๙ จึงขออัญเชิญพระราโชวาท พระราชดำรัส ในเรื่องบทบาทหน้าที่ของสตรีและความเป็นแม่ ที่พระองค์ซึ่งทรงเปรียบเสมือน “แม่ของแผ่นดิน” เคยพระราชทานไว้ในโอกาสต่างๆตลอดระยะเวลาเกือบ ๗๐ ปีที่ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจเคียงคู่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อให้หญิงไทยได้เรียนรู้และนำไปใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต
เกียรติยศของแม่
“ข้าพเจ้าเองได้รับความเมตตาสนับสนุนจากคนไทยทุกชนชั้นวรรณะทุกการงานมาช้านาน ตั้งแต่เป็นพระราชินีตั้งแต่อายุ ๑๗ จนอายุ ๕๐ ไปที่ไหนแม้แต่อายุ ๑๗ – ๑๘ ประชาชนก็ยังเรียกว่า “คุณแม่” ทีแรกก็ตกใจ เอ๊ะคนเรียกเราดูเขาแก่กว่าเรา ทำไมเขาเรียกเราคุณแม่ ทีหลังก็สำนึกได้ว่าคำว่าแม่นี่เป็นคำที่ศักดิ์สิทธิ์และสูงส่งที่สุด การที่ใครเรียกคนหนึ่งว่าแม่นี่ บุคคลที่ถูกเรียกจะต้องคิดและสำนึกในเกียรติยศอันนี้และทำหน้าที่ให้ดีที่สุด”
พระราชดำรัสพระราชทานแก่คณะบุคคลต่างๆที่เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายพระพรชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา วันที่ ๑๑ สิงหาคม ๒๕๓๕
หญิงไทยเราเก่งแต่ไม่ทำอวดเก่ง
“ผู้หญิงไทยมีส่วนช่วยบ้านเมืองมาโดยตลอด ถึงคราวจำเป็นต้องออกศึกผู้หญิงไทยก็ปฏิบัติได้เป็นอย่างดี นำชื่อเสียงเกียรติคุณมาสู่ประเทศ ผู้หญิงไทยเป็นนักเศรษฐกิจประจำครอบครัว ทำงานได้หลายด้านหลายทาง รู้จักปรับตัวให้เหมาะสมกับสิ่งแวดล้อมตามกาลสมัย ยึดการดำเนินชีวิตในทางสายกลาง จึงไม่ค่อยประสบปัญหาขัดแย้งกับผู้ที่อยู่ใกล้ชิด ไม่ทำให้เกิดความรู้สึกว่าตนเองด้อยกว่าผู้ชาย ผู้หญิงไทยเราเก่ง แต่ไม่ทำอวดเก่ง”
พระราชดำรัส ในโอกาสเสด็จฯไปทรงเปิดงานเคหศิลป์ ครั้งที่ ๗ ณ สวนลุมพินี วันที ๕ กรกฎาคม ๒๕๑๒
บทบาทของสตรี
“สตรีไทยในอดีตมีบทบาทสำคัญตลอดมา เป็นผู้ควบคุมดูแลกิจการบ้านเรือน ไม่บกพร่องต่อหน้าที่ โดยเฉพาะมีความรับผิดชอบในการเลี้ยงดูอบรมลูกให้เจริญเติบโตเป็นผู้ดำรงชีวิตในทางที่ถูกที่ดีงาม เพราะว่าเด็กๆ คืออนาคตของชาติ ถ้าผู้เป็นมารดาของแต่ละครอบครัวเห็นว่าการอบรมลูกให้มีสุขภาพจิตที่สมบูรณ์นั้นสำคัญ เด็กเหล่านั้นเมื่อเติบโตขึ้นก็จะเป็นพลเมืองดีเป็นกำลังที่เข้มแข็งของประเทศชาติต่อไป”
พระราชดำรัส ในพิธีพระราชทานอนุปริญญาบัตรและประกาศนียบัตรแก่นักศึกษาที่สำเร็จการศึกษาวิชาการพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัย ณ หอประชุมราชแพทยาลัย วันที่ ๒๗ มิถุนายน ๒๕๑๑
เป็นตัวของตัวเอง
“ข้าพเจ้าอยากจะให้หญิงไทยเป็นตัวของตัวเอง เป็นผู้ที่รักษาขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีของชาติไทยเราไว้ ให้มีความรู้ การศึกษา ไม่แพ้หญิงชาติอื่นๆ แต่ในเวลาเดียวกันก็มีความรู้สึกรับผิดชอบ ไม่ละเลยการงานซึ่งเป็นหน้าที่ของลูกผู้หญิง นับว่าเป็นผู้ที่ทันสมัยในโลกปัจจุบัน โดยได้เลือกปฏิบัติตามตัวอย่างที่ดี และไม่ยอมรับเอาสิ่งที่ไม่เหมาะสมกับตนมาใช้”
พระราชดำรัส ในโอกาสเสด็จฯไปงานฉลองอายุครบ ๕๐ ปี ของโรงเรียนราชินี และทรงเปิดสโมสรนักเรียนเก่าราชินี วันที่ ๑๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๐๘
หน้าที่ที่พึงทำของสตรี
“สตรีนั้นจะเป็นผู้ประสานรอยร้าวต่างๆและปลูกฝังความเมตตารักใคร่พร้อมทั้งความสามัคคีได้อย่างดีที่สุด ขอให้ร่วมแรงร่วมใจกันทำหน้าที่การงาน ช่วยกันดูแลครอบครัว สำรวมระวังในการใช้สิทธิของท่านให้ถูกต้องตามเหตุผลและศีลธรรม ช่วยกันทำงานด้านสาธารณประโยชน์เมื่อมีโอกาส เพื่อประเทศชาติของเราจักได้มีความผาสุกร่มเย็นและสวัสดี”
พระราชดำรัส สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จฯแทนพระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ไปในพิธีเปิดงานเมาลิดกลาง ฮ.ศ. ๑๓๙๕ ณ สนามกีฬาหัวหมาก วันที่ ๒๕ มีนาคม ๒๕๑๘
ติดตามทั้ง 84 คำสอนจาก “แม่ของแผ่นดิน” ได้ใน HELLO! ปีที่ 11 ฉบับที่ 16
……………………………………………………………
PHOTOS: GETTY IMAGES